Ministerstwo Sprawiedliwości planuje wprowadzić zmiany w dostępie do Elektronicznych Ksiąg Wieczystych. Są one jawne i dostępne już od 11 lat i to się nie zmieni. Aby jednak nasze dane były lepiej chronione i aby nie dochodziło do maszynowego pobierania danych z ksiąg wieczystych, rząd planuje wprowadzić system uwierzytelniania. To pozwoli na weryfikowanie użytkowników przed udzieleniem im dostępu do ksiąg wieczystych.

Elektroniczne Księgi Wieczyste — co umożliwiają?

Informatyzacja ksiąg wieczystych w Polsce zaczęła się już w roku 2003. Od 11 lat wszystkie księgi wieczyste są jawne oraz dostępne online, na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 listopada 2013 roku w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych. Centralna Informacja Ksiąg Wieczystych daje możliwość przeglądania zawartości ksiąg wieczystych poprzez system teleinformatyczny EKW (Elektroniczne Księgi Wieczyste). Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, dzięki portalowi Elektroniczne Księgi Wieczyste można przeglądać treść ksiąg wieczystych, bezpłatnie i bez konieczności logowania. W tym celu wystarczy posiadać jedynie elektroniczny numer księgi.

Dane osobowe powinny być lepiej chronione

Każdy, kto zna numer księgi wieczystej, może taką księgę przejrzeć. W praktyce może więc zapoznać się z wszelkimi informacjami w niej zawartymi, w tym również z danymi osobowymi właścicieli czy współwłaścicieli nieruchomości. Zakres danych ujawnianych w księdze wieczystej jest szeroki i obejmuje m.in. imiona, nazwiska, imiona rodziców, numer PESEL, adres nieruchomości czy informacje o hipotece.

Jak tłumaczy Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO), to naraża bardzo dużą liczbę osób na ryzyko kradzieży ich tożsamości. Na to, że wprowadzenie dostępu online do ksiąg wieczystych może prowadzić do masowego ujawniania danych osobowych zwracano uwagę już w 2010 roku. Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zaproponował wtedy, by ograniczyć informacje ujawniane z ksiąg wieczystych w Internecie. Tak się jednak wtedy nie stało, ale temat ten powrócił niedawno.

Kilka dni temu UODO poinformował, że popiera inicjatywę Ministerstwa Sprawiedliwości — wprowadzenie systemu uwierzytelniania się, zanim wejdzie się do bazy danych ksiąg wieczystych. Jak tłumaczy, takie rozwiązanie zablokuje maszynowe pobieranie danych osobowych z ksiąg wieczystych i ułatwi realizowanie obowiązków, jakie RODO nakłada na administratorów danych. Na tym etapie trudno jest jednak powiedzieć czy planowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany obejmą sugerowane w przeszłości m.in. ograniczenie informacji w elektronicznej wersji ksiąg wieczystych. Proponowane wprowadzenie systemu uwierzytelniania przy realizacji dostępu do bazy danych ksiąg wieczystych na pewno będzie krokiem w dobrym kierunku, bez uszczerbku dla zasady jawności ksiąg wieczystych.